Pages

Pages

Monday, December 19, 2011

An Engineer in DC (December 18 2011): The Differential

Câu chuyện đọc được vào lúc cuối năm.
Tác giả hồi tưởng lúc khoảng 6 tuổi có hỏi bố tại sao trên một món đồ chơi tại sao bánh xe bên trái lại có thể xoay nhanh hơn hay chậm hơn bánh xe bên phải và yêu cầu bố giải thích. Tất nhiên là bố đã giải thích qua loa và cậu bé chưa được hài lòng. Sau này cậu chọn ngành kỷ sư, nhưng điều quan trọng là cậu bé bắt gặp một video clip giải thích bằng hình bộ differential của ôtô dễ hiểu đến mức ông ta - bây giờ không còn là cậu bé - buột miệng là phải chi lúc 6 tuổi "cậu" ấy có YouTube.

❖ Gợi ý một "đề tài" khác mà một cậu bé, cô bé - cũng 6 tuổi - đã hỏi cha mẹ của mình và chưa được thoả mãn: pop pop boat (chiếc tàu đồ chơi chạy bằng hơi nước không có các bộ phận xoay vòng và phát ra những tiếng bốp bốp dòn tan.)

Tóm tắt cách làm pop pop boat:
1/ Cắt hai đầu một lon nhôm coca (hay tương đương); 2/ Cắt theo chiều đứng, ta có một hình chữ nhật, với chiều dài 8"; 3/ Xếp hình chữ nhật ấy theo chiều đứng (chiều đứng có kích thước không thay đổi 8"), Xếp theo chiều 8" để có 4" (Xin xem hình. Lằn xếp này, cũng như những lằn xếp sau, phải rõ nét, ngay thẳng nhưng không được quá bén nhọn vỏ dễ bị vỡ); 4/ Lấy lằn vừa xếp làm đường đáy, cắt thành hình chữ nhật đứng,chiều dài 4" (đã có sẵn), chiều ngang1 1/2"; 5/ Giử một chiều vẫn 4", xếp có đường nét rõ ràng hai bên của chiều 4" cho cạnh nhỏ nhất còn lại 1"; 6/ Lấy hai ống hút có thể bẻ góc cạnh (flexible straw), dùng chiều dài nhất đẩy vào hình chữ nhật mới từ cạnh còn trống (nếu cần lấy dao exacto mở khoảng cách vừa đủ để một đầu ống hút - bóp dẹp cũng được - được đưa vào tận đáy cách đó 4" nhưng không đảy quá mạnh làm vỡ vỏ nhôm; 7/ Hai ống hút như thế được đưa vào dọc theo chiều dài 4" 8/ Trên và giửa hai ống hút vừa nói, đưa vào một ống hút khác nhưng không đưa đi quá sâu, khoảng nửa đường là được. 9/ Xin lưu ý: Rút ba ống hút tạo dáng ra, dùng hai ống hút mới, cắt ở đoạn ngắn nhất chỉ để lại 1 1/2" tính từ đầu ống hút đến phần nhúng (flexible); khi chuẩn bị xong, bắt đầu dán keo. Dùng que nhỏ để dán epoxy hay J-B Weld các mặt cần phải dán để ngăn ngừa hơi nước có áp xuất rò rĩ sau này; cần một thời gian để keo dán cứng lại.


10/ Tài liệu hướng dẫn (rất) phong phú tại kết nối "pop pop boat" trên sẽ giúp rà lại những bước cần thiết phải làm. [Khi keo khô, bạn cần thử bằng cách nhúng "nồi hơi" vào một chậu nước, thổi hơi ở một đầu ống hút (khá mạnh) để tìm các bọt do rò rĩ. Nếu có rò rĩ, nước xà-phòng sẽ giúp bạn xác định vị trí chính xác hơn. Lò hơi - theo hình cắt ngang nơi các ống hút được dán vào - có dạng cái chuông úp, phần cong thì cứng, phần phẳng thì phải rung vì nó là một màn mỏng; màn mỏng này đóng vai trò chính cho chu kỳ tuần hoàn của nước vào-ra lò hơi và gây ra tiếng động (khá ấn tượng).

Ghi chú thêm: 1/ Con tàu mới nhất chúng tôi làm cho trẻ con có một nồi hơi với kích thước chỉ có 1" x 3"; toàn bộ con tàu cũng nhỏ hơn và khởi động nhanh hơn; 2/ Với loại keo dán J-B weld (chậm khô) chúng tôi dán vào các nơi cần thiết ngay TRƯỚC KHI tạo dáng nồi hơi với 3 ống hút (đã mô tả); bằng cách này, keo dán được đưa đầy đủ vào những nơi cần thiết (tạo dáng nồi hơi trước sẽ làm biến dạng các chỗ giáp nối nên khó dán đầy đủ.) Xin tránh để keo dán vào bên trong nồi hơn khi không cần thiết.]

Khi con tàu của bạn sẵn sàng để chạy thử, 
xin châm nước vào lò hơi trước khi đốt lửa.
Chúng tôi cũng đã thử có kết quả với 
một nồi hơi" chỉ dài có 21/2"; bề ngang 
vẫn là 1".(Như thế, con tàu có thể được 
nhỏ hơn; cũng như trong những lần 
trước, keo dán ống hút vào nồi hơi
là J-B Weld))

Như thế ta đã tạo dáng cho nồi hơi của chiếc tàu pop pop. Xin đọc tiếp Part 23Part 24  của kết nối "pop pop boat" để hoàn tất chiếc tàu. Chúc may mắn.

Vỏ lon coca còn có công dụng khác!

No comments: